Chuẩn bị
Yêu cầu (trang 63 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 2 – Cánh Diều):
Đọc trước truyện Đánh nhau với cối xay gió; tìm hiểu thêm thông tin về nhà văn Mi-ghen đơ Xéc-van-tét (Miguel de Cervantes) và tiểu thuyết Đôn Ki-hô-tê (Don Quixote).
Lời giải:
* Tác giả
- Miguel de Cervantes Saavedra (1547 – 1616), sinh ra tại thị trấn gần thủ đô Ma Đrít (Tây Ban Nha) trong một gia đình quý tộc nhỏ, đã sa sút. Ông thân sinh ra Xec-van-tec làm nghề thầy thuốc, phải lang thang từ tỉnh này sang tỉnh khác để kiếm tiền nuôi sống bảy đứa con.
- Ông sáng tạo ra kiểu nhân vật lưỡng diện: vừa điên rồ, vừa sáng suốt, dùng tiếng cười và thủ pháp lạ hóa điêu luyện trong việc bóc trần những thói hư, tật xấu của con người và xã hội.
* Tác phẩm:
- Văn bản trích từ chương 8, 9 của tiểu thuyết Đôn Ki-hô-tê.
Đọc hiểu
* Nội dung chính:
Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa đã tạo nên một cặp nhân vật bất hủ.Qua đó tác giả còn muốn báo trước sự xuất hiện của thời đại phục hưng với những con người mới, những tính cách mới nghị lực mới và sáng ngời chủ nghĩa nhân văn.
* Trả lời câu hỏi giữa bài:
Câu 1 (trang 64, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)
Hai thầy trò đã phát hiện ra điều gì và nhận định ra sao?
Lời giải:
Họ phát hiện có ba, bốn chục chiếc cối xay gió giữa đồng. Đôn Ki-hô-tê nhận định đó là những gã khổng lồ ghê gớm.
Câu 2 (trang 64, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)
Diễn biến sự việc như thế nào? Hậu quả ra sao?
Lời giải:
- Đôn Ki-hô-tê xông vào đánh cối xay gió, trong trận giao chiến: lấy khiên che kín thân, cầm ngọn giáo, thúc ngựa phi thẳng tới chiếc cối xay gió gần nhất, đâm giáo vào cánh quạt.
=> Khiến giáo gãy tan tành, người và ngựa lăn ra xa, ngựa: toạc nửa vai.
Câu 3 (trang 65, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)
Quan điểm của Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô về vấn đề bị thương như thế nào?
Lời giải:
|
Đôn Ki-hô-tê |
Xan-chô |
|
"các hiện sĩ giang hồ bị thương thế nào cũng không được rên rỉ, dù xổ cả gan ruột ra ngoài". |
"chỉ cần hơi đau một chút là tôi rên rỉ ngày, trừ phi đến cả giám mã của hiệp sĩ giang hồ cũng bị cấm không được rên rỉ." |
Trả lời câu hỏi cuối bài
Câu 1 (trang 66, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)
Xác định nội dung chính của mỗi phần trong đoạn trích Đánh nhau với cối xay gió. Theo em, cốt truyện trong đoạn trích này là cốt truyện đơn tuyến hay đa tuyến? Vì sao?
Lời giải:
- Nội dung chính của mỗi phần:
+ Phần 1: Nhận định về những chiếc cối xay gió
+ Phần 2: Thái độ và hành động của mỗi người.
+ Phần 3: Quan niệm và cách xử sự của mỗi người khi bị đau đớn, chung quanh chuyện ăn; chuyện ngủ.
- Cốt truyện trong đoạn trích này là cốt truyện đơn tuyến vì nó chỉ xoay quanh truyện nhân vật Đôn Ki-hô-tê đánh nhau với cối xay gió, các nhân vật khác cũng đều xoay quanh nhân vật này.
Câu 2 (trang 66, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)
Nhân vật Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa được tác giả khắc họa như thế nào? Hãy liệt kê những đặc điểm của hai nhân vật này (dáng vẻ bên ngoài, suy nghĩ, sở thích, lời nói và hành động)
Lời giải:
|
Đôn-ki-hô-tê |
Xan- chô Pan- xa |
|
+ Xuất thân: Quý tộc nghèo + Dáng vẻ: Gầy gò, cao lênh khênh + Trang bị: Một con ngựa còm, mũ, áo, giáp đều bằng sắt đã han rỉ + Mục đích: Làm hiệp sĩ, trừ gian tà, cứu người lương thiện + Tính cách: Dũng cảm + Suy nghĩ: viển vông xa vời thực tế |
+ Xuất thân: nông dân + Dáng vẻ: béo lùn + Trang bị: Một con lừa thấp lè tè, một túi thức ăn, một bầu rượu + Mục đích: làm giám mã, mong hưởng chiến lợi phẩm để làm giàu + Tính cách: thật thà + Suy nghĩ: tỉnh táo, thực dụng |
Câu 3 (trang 67, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)
Vì sao Đôn Ki-hô-tê đánh nhau với cối xay gió? Xan-chô nhìn nhận về cối xay gió có gì khác với Đôn Ki-hô-tê?
Lời giải:
- Đôn Ki-hô-tê đánh nhau với cối xay gió vì:
+ Kiên quyết tiêu diệt cái ác, cái xấu
+ Dũng cảm, chủ động tấn công địch, không sợ chênh lệch lực lượng
+ Quyết chiến thắng kẻ thù cho dù chúng dùng pháp thuật xấu xa.
+ Theo gương các hiệp sĩ giang hồ, dù có bị thương.
- Xan-chô xác định những thứ Đôn Ki-hô-tê nói đến là cối xay gió trong khi Đôn Ki-hô-tê cho rằng đó là những gã khổng lồ.
Câu 4 (trang 67, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)
Qua đoạn trích Đánh nhau với cối xay gió, em có nhận xét gì về cách xây dựng hai nhân vật Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô của tác giả?
Lời giải:
Hai tính cách trên tương phản nhau nhưng lại không mâu thuẫn; trái lại bổ sung cho nhau. Thực tế tác phẩm cho thấy trong các cuộc phiêu lưu mạo hiểm hiệp sĩ Đôn-ki-hô- tê luôn luôn có giám mã Xan-chô Pan-xa đi theo phục vụ. Và hai người sống với nhau rất hòa thuận, gắn bó. Tách riêng ra, mỗi tính cách đều phiến diện (lệch lạc), cực đoan (thái quá) không thể tồn tại mà không gặp khó khăn và thất bại- nhất là những lúc đứng trước thử thách lớn. Đi đôi với nhau, nương tựa vào nhau, chúng hạn chế được những mặt yếu, phát huy được những mặt mạnh, trở thành một khối thống nhất vững chắc trong mọi suy nghĩ, sinh hoạt và hành động.
Câu 5 (trang 67, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)
Theo em, việc Đôn Ki-hô-tê say mê, muốn trở thành hiệp sĩ giang hồ và hành động của nhân vật này có những điểm nào tốt và không tốt? Câu chuyện nhằm ca ngợi hay phê phán điều gì?
Lời giải:
|
Điểm tốt |
Có lý tưởng tốt, hành hiệp trượng nghĩa |
|
Điểm không tốt |
Đầu óc mê muội, không tỉnh táo, hành động thì điên rồ, phi thực tế bởi chính những ảo tưởng, mê muội khi đọc truyện kiếm hiệp. |
|
=> Câu chuyện nhằm phê phán những tiểu thuyết hiệp sĩ phiêu lưu hão huyền trong xã hội đương thời; chế giễu tàn dư của lí tưởng hiệp sĩ phong kiến lỗi thời |
|
Câu 6 (trang 67, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)
Đoạn trích Đánh nhau với cối xay gió gợi cho người đọc hai lối sống: mơ mộng và thực dụng. Theo em, nên chọn lối sống nào? Vì sao?
Lời giải:
- Sống có lí tưởng, ước mơ là tốt nhưng không nên quá đắm chìm trong mộng tưởng.
- Không nên sống quá thực dụng, sẽ dễ bỏ qua những điều tốt đẹp trong cuộc sống.
=> Nên dung hòa cả hai lối sống
Giaibaitap.me
1. Tìm câu khẳng định và câu phủ định trong những câu dưới đây. Chỉ ra đặc điểm về ý nghĩa và hình thức mỗi câu. 2. Trong hai đoạn văn dưới đây (trích văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh của Ngô gia văn phái), câu nào được dùng để hỏi, câu nào được dùng để khẳng định, để phủ định? Vì sao?
1. Tác phẩm Bên bờ Thiên Mạc gắn liền với sự kiện lịch sử nào của dân tộc? Xác định nội dung chính của mỗi phần trong đoạn trích. 2. Hãy liệt kê tên các nhân vật trong đoạn trích. Những nhân vật nào là nhân vật có thật trong lịch sử?
Đề 1. Suy nghĩ về câu tục ngữ. "Chết trong còn hơn sống đục.". Đề 2. Suy nghĩ về câu nói của danh tướng Trần Bình Trọng: "Ta thà làm ma nước Nam chứ không thèm làm vương đất Bắc.".
Chọn một trong hai đề bài sau: (1) Nghe và tóm tắt nội dung giới thiệu về nhân vật Trần Bình Trọng với câu nói bất hủ: “Ta thà làm ma nước Nam chứ không thèm làm vương đất Bắc”. (2) Nghe và tóm tắt nội dung giới thiệu về một tiểu thuyết đã học hay đã đọc.
