Chuẩn bị

Yêu cầu (trang 68 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 2 – Cánh Diều)

Đọc trước đoạn trích truyện Bên bờ Thiên Mạc; tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Hà Ân.

Lời giải:

* Tác giả:

Hà Ân tên thật là Hoàng Hiển Mô, (16 tháng 1 năm 1928 – 25 tháng 1 năm 2011 tại Hà Nội), quê ở Hà Nội; là một nhà văn Việt Nam. Ông nổi tiếng với các tác phẩm tiểu thuyết lịch sử, truyện kể lịch sử và dã sử.

Năm 1947, ông gia nhập Trung đoàn thủ đô liên khu I trong kháng chiến chống Pháp, rồi làm trưởng ty Hoa kiều vụ tỉnh Lào Cai năm 1948. Năm 1955, ông về làm giáo viên văn hóa ở trường quân y và hậu cần. Năm 1964, Hà Ân bắt đầu làm công việc nghiên cứu ở Viện bảo tàng quân đội. Từ năm 1964, ông làm biên tập viên cho Nhà xuất bản Hà Nội đến khi nghỉ hưu năm 1990.

Đọc hiểu

* Nội dung chính: 

Văn bản kể cuộc hành trình của cậu bé Hoàng Đỗ - con trai của nô tì vùng Thiên Mạc khi được Trần Quốc Tuấn giao cho nhiệm vụ bí mật. Trong hành trình này, chúng ta được chứng kiến sự phát triển của nhân vật trẻ tuổi, tài năng và lòng yêu nước sâu sắc.

* Trả lời câu hỏi giữa bài:

Câu 1 (trang 69, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)

Trần Quốc Tuấn đã giao nhiệm vụ gì cho Hoàng Đỗ?

Lời giải:

- Trần Quốc Tuấn đã giao nhiệm vụ đưa tin đến tướng quân Trần Quang Khải cho Hoàng Đỗ.

Câu 2 (trang 69, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)

Khi nhận được nhiệm vụ, thái độ của Hoàng Đỗ như thế nào?

Lời giải:

- Thái độ: băn khoăn, sợ không đảm đương được nhiệm vụ này.

Câu 3 (trang 71, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)

Phần thưởng xứng đáng mà Trần Bình Trọng đã trao cho cậu bé Hoàng Đỗ là gì?

Lời giải:

- Phần thưởng xứng đáng cho cậu bé Hoàng Đỗ là việc xóa bỏ thân phận nô tì của cậu, cho cậu làm một người dân tự do.

Câu 4 (trang 71, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)

Hãy hình dung, tưởng tượng về nỗi xúc động của ông già Màn Trò.

Lời giải:

- Ông già Màn Trò bất ngờ, xúc động, không dám tin Hoàng Đỗ đã thoát khỏi thân phận nô tì thấp kém.

Trả lời câu hỏi cuối bài 

Câu 1 (trang 72, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)

Tác phẩm Bên bờ Thiên Mạc gắn liền với sự kiện lịch sử nào của dân tộc? Xác định nội dung chính của mỗi phần trong đoạn trích.

Lời giải:

- Sự kiện: cuộc kháng chiến chống quân Mông-Nguyên lần thứ hai (năm 1285).

- Có thể chia văn bản thành 2 phần:

+ Phần 1: Trần Quốc Tuấn giao nhiệm vụ đưa tin cho Hoàng Đỗ.

+ Phần 2: Trần Bình Trọng xóa bỏ thân phân phận nô tì cho Hoàng Đỗ.

Câu 2 (trang 72, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)

Hãy liệt kê tên các nhân vật trong đoạn trích. Những nhân vật nào là nhân vật có thật trong lịch sử?

Lời giải:

- Các nhân vật trong đoạn trích: Trần Quốc Tuấn, Trần Bình Trọng, Hoàng Đỗ, ông già Màn Trò.

- Những nhân vật lịch sử là: Trần Quốc Tuấn, Trần Bình Trọng.

Câu 3 (trang 72, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)

Nêu một số chi tiết cụ thể (lời nói, suy nghĩ, hành động…) mà tác giả đã sử dụng để khắc họa về Trần Bình Trọng, Trần Quốc Tuấn và Hoàng Đỗ. Từ đó, nhận xét về tính cách, phẩm chất của ba nhân vật ấy.

Lời giải:

Câu 4 (trang 72, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)

Đặc điểm của truyện lịch sử được thể hiện qua những yếu tố nào ở văn bản này?

Lời giải:

Câu 5 (trang 72, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)

Trong đoạn trích trên, điều gì gây ấn tượng sâu sắc nhất đối với em? Vì sao?

Lời giải:

Điều gây ấn tượng sâu sắc nhất với em trong đoạn trích trên là tinh thần dũng cảm của chú bé Hoàng Đỗ, tuy tuổi nhỏ nhưng em đã làm được những điều có ích cho đất nước.

Câu 6 (trang 72, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)

Đoạn trích Bên bờ Thiên Mạc giúp em hiểu thêm được gì về tấm lòng của những người con nước Việt khi đất nước có giặc ngoại xâm?

Lời giải:

Khi đất nước lâm nguy trước kẻ thù xâm lực, mỗi người dân Việt Nam cần phải đứng lên dũng cảm chống lại giặc ngoại xâm, thể hiện tinh thần yêu nước, lòng tự tôn dân tộc bằng nhiều cách khác nhau.

Giaibaitap.me