Đọc văn bản “Tức nước vỡ bờ” (trang76 - 80 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 2 – Cánh Diều) và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
Ghi vào vở chữ cái đứng trước phương án trả lời đúng cho mỗi câu hỏi (từ câu 1 đến câu 5):
Câu 1 (trang 79, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)
Đoạn chữ in nhỏ ở phía trên văn bản Tức nước vỡ bờ có nhiệm vụ gì?
A. Tóm tắt toàn bộ tác phẩm Tắt đèn của Ngô Tất Tố
B. Tóm tắt bối cảnh xảy ra trước đoạn trích Tức nước vỡ bờ
C. Tóm tắt câu chuyện bọn người nhà lí trưởng đánh trói anh Dậu
D. Tóm tắt cảnh chị Dậu phải xoay xở vì suất sưu của chồng
Lời giải:
- Đáp án đúng là B.
Câu 2 (trang 79, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)
Câu nào là câu phủ định trong những câu dưới đây?
A. Anh Dậu uốn vai ngáp dài một tiếng.
B. Mày định nói cho cha mày nghe đấy à?
C. Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày xem!
D. U nó không được thế!
Lời giải:
- Đáp án đúng là D.
Câu 3 (trang 80, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)
Câu nào là câu khẳng định trong những câu sau?
A. Hai ông làm phúc nói với ông lí cho cháu khất...
B. Thầy em hãy cố ngồi dậy húp ít cháo cho đỡ xót ruột.
C. Vâng, cháu cũng đã nghĩ như cụ.
D. Cháu van ông, nhà cháu vừa mới tỉnh được một lúc, ông tha cho!
Lời giải:
- Đáp án đúng là C.
Câu 4 (trang 80, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)
Nhận xét nào sau đây đúng với diễn biến thái độ của chị Dậu trong đoạn trích Tức nước vỡ bờ?
A. Từ khẩn cầu run run đến thiết tha van xin
B. Từ thiết tha van xin đến liều mạng cãi lại bằng lí lẽ
C. Từ nhẫn nhịn đến phản kháng hết sức quyết liệt bằng lí lẽ
D. Từ nhẫn nhục đến phản kháng bằng lời và chống trả quyết liệt
Lời giải:
- Đáp án đúng là D.
Câu 5 (trang 80, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)
Đoạn trích Tức nước vỡ bờ không nhằm mục đích nào sau đây?
A. Vạch trần bộ mặt tàn ác của xã hội thực dân phong kiến đương thời
B. Phản ánh tình trạng người dân vùng quê nghèo cãi nhau vì chuyện nợ nần
C. Thể hiện lòng nhân hậu và sức sống mạnh mẽ của người phụ nữ nông dân
D. Chỉ ra nỗi cực khổ của người nông dân bị áp bức và chế độ sưu thuế bất công
Lời giải:
- Đáp án đúng là B.
Câu 6 (trang 80, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)
Qua đoạn chữ in nhỏ phía trên văn bản, em hiểu gì về gia cảnh của chị Dậu?
Lời giải:
Hoàn cảnh gia đình chị Dậu:
- Nghèo không có tiền nộp sưu.
- Chị Dậu phải bán cả con và chó để lấy tiền nộp sưu cho chồng và em chồng đã mất.
=> Hoàn cảnh khó khăn, bần hàn đến tận cùng vì bị giai cấp thống trị áp bức bóc lột.
Câu 7 (trang 80, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)
Em có nhận xét gì về tính cách của tên cai lệ?
Lời giải:
- Chỉ là gã tay sai mạt hạng nhưng núp dưới bóng quan phủ hắn tha hồ tác oai tác quái.
- Hung dữ, sẵn sàng gây tội ác mà không hề chùn tay, cũng không hề bị ngăn chặn
- Là hiện thân đầy đủ nhất, rõ nét nhất của xã hội thực dân phong kiến đương thời.
Câu 8 (trang 80, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)
Theo em, tình huống nào đã khiến chị Dậu vùng dậy chống trả quyết liệt với bọn tay sai?
Lời giải:
- Chị Dậu vùng lên chống trả
+ Khi bị cai lệ đánh, anh Dậu tuy ốm yếu nhưng chúng vẫn bắt lôi đi
=> Tình yêu thương đối với chồng, với gia đình với quê hương trong chị Dậu dâng lên cùng với nỗi căm thù giặc sâu sắc đã dẫn đến hành động của chị.
+ Thay đổi trong cách xưng hô: ông - cháu, ông - tôi và cuối cùng: mày - bà
+ Chị Dậu đánh ngã tên cai lệ và người nhà Lí trưởng bằng sức mạnh của lòng căm thù
=> Tức nước thì vỡ bờ, có áp bức thì có đấu tranh.
Câu 9 (trang 80, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)
Diễn biến tâm lí và hành động bảo vệ chồng của chị Dậu được tác giả miêu tả như thế nào thông qua các từ xưng hô trong văn bản?
Lời giải:
- Cách xưng hô: từ cháu - ông, nhà tôi - ông, bà - mày.
- Làm nổi bật sức mạnh ghê gớm của chị Dậu và hình ảnh bất lực thảm hại của tên cai lệ khi bị chị “ra đòn” bất ngờ.
Câu 10 (trang 80, SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 2 - Cánh Diều)
Hãy viết một đoạn văn (khoảng 8 – 10 dòng) trình bày ngắn gọn suy nghĩ của em về nhân vật chị Dậu.
Trả lời:
Tình yêu chồng, thương con cộng với tinh thần phản kháng âm ỉ bấy lâu đã thổi bùng lên ngọn lửa căm thù trong lòng chị Dậu – người đàn bà hiền lương, chất phác. Nỗi sợ cố hữu của kẻ bị áp bức phút chốc tiêu tan, chỉ còn lại nhân cách cứng cỏi của một con người chân chính: Thà ngồi tù. Để cho chúng nó làm tình làm tội mãi thế, tôi không chịu được. Tuy vậy, hành động phản kháng của chị Dậu hoàn toàn mang tính manh động, tự phát. Đó mới chỉ là cái thế tức nước vỡ bờ của một cá nhân mà chưa phải là cái thế của một giai cấp, một dân tộc vùng lên phá tan xiềng xích áp bức bất công. Có áp bức, có đấu tranh, áp bức càng nhiều thì đấu tranh càng quyết liệt và hành động của chị Dậu đã chứng minh cho chân lí ấy. Đoạn trích Tức nước vỡ bờ là một trong những đoạn hay của tác phẩm Tắt đèn. Nhà văn Ngô Tất Tố đã dành cho nhân vật chính là chị Dậu tình cảm yêu thương, thông cảm và trân trọng. Những tình tiết sinh động và đầy kịch tính trong đoạn trích đã góp phần hoàn thiện tính cách người phụ nữ nông dân đẹp người, đẹp nết.
Giaiabaitap.me
1. Văn bản Vẻ đẹp của bài thơ “Cảnh khuya” bàn về vấn đề gì? Dựa vào đâu để em có thể nhận ra nhanh nhất điều này? 2. Bài thơ Cảnh khuya được tác giả Lê Trí Viễn phân tích theo trình tự nào? Nêu tác dụng của việc phân tích theo trình tự đó
1. Dựa vào nhan đề và bố cục của văn bản, hãy chỉ ra luận đề và những luận điểm được triển khai trong văn bản. 2. Đọc kĩ phần (2) của văn bản và trả lời các câu hỏi sau (có thể dùng lời văn, bảng biểu hay sơ đồ tư duy): a. Luận điểm của phần này có mối quan hệ như thế nào với luận đề?
1. Tìm thành phần gọi – đáp, thành phần cảm thán trong các câu dưới đây. Nêu ý nghĩa của mỗi thành phần đó. 2. Tìm thành phần phụ chú trong những câu dưới đây. Dấu hiệu hình thức nào giúp em nhận biết thành phần đó? Các thành phần phụ chú đó được dùng làm gì?
1. Vấn đề trọng tâm mà bài viết này nêu lên là gì? Những yếu tố nào giúp người đọc có thể xác định nhanh vấn đề ấy? 2. Hệ thống luận điểm của bài viết được triển khai như thế nào (chú ý tới nhan đề, bố cục bài viết, lí lẽ, bằng chứng được sử dụng cho từng luận điểm)?