* Trước khi đọc

Câu hỏi 1 (trang 19 sgk Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo tập 2): 

Theo em, chúng ta có nên nuôi nhốt các loài động vật hoang dã hay không? Vì sao?

Lời giải:

Theo em là không nên vì chúng cần được sống trong môi trường tự nhiên

* Trải nghiệm cùng văn bản

1. Tưởng tượng: Em hình dung như thế nào về vẻ đẹp của chim bồng chanh đỏ qua lời miêu tả của chú bé Hoài?

Lời giải:

- Vẻ đẹp của chim bồng chanh đỏ qua lời miêu tả của chú bé Hoài: bộ lông đẹp, nhiều màu sắc, tập tính sinh hoạt độc đáo.

2. Dự đoán: Điều gì sẽ xảy ra khi hai anh em ra đầm nước, nơi chim bồng chanh làm tổ?

Lời giải:

Điều sẽ xảy ra: Chim bồng chanh đỏ xuất hiện trong tổ cùng với các chú chim con

3. Suy luận: Hành động vuốt ve đôi cánh mượt mà của chú chim bồng chanh thể hiện nét tính cách gì của Hoài?

Lời giải:

Hành động đó đã thể hiện Hoài là một cậu bé giàu tình yêu thương, nâng niu, yêu quý động vật.

4. Liên hệ: Em đã bao giờ trải nghiệm cảm giác “tiếc ngẩn tiếc ngơ” khi từ bỏ một thứ mình yêu thích

Lời giải:

Em đã từng “tiếc ngẩn tiếc ngơ” khi phải nhường con búp bê của mình cho em gái.

* Suy ngẫm và phản hồi

Nội dung chính: Văn bản kể về tình yêu và sự quan tâm của hai anh em chú bé hoài đối với những loài chim, đặc biệt là đôi Bồng chanh đỏ hiếm có.

Câu 1 (trang 24 sgk Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo tập 2)

Xác định đề tài và nội dung bao quát của văn bản.

Lời giải:

- Đề tài: tình yêu động vật, thiên nhiên

- Nội dung bao quát: Hai anh em chú bé Hoài vốn yêu thích loài chim bồng chanh đỏ nên đã tìm cách bắt chúng về nuôi. Vừa bắt xong, hai anh em quyết định trả chú chim về lại tổ để vợ chồng chú chim có cuộc sống tự do.

Câu 2 (trang 24 sgk Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo tập 2)

Liệt kê các chi tiết miêu tả hành động, tình cảm, suy nghĩ của nhân vật Hoài trong các thời điểm:

- Khi vợ chồng bồng chanh đỏ mới đến ở đầm nước

- Khi đi bắt chim bồng chanh đỏ với anh Hiền trong đêm.

- Khi ra đầm nước một mình sau sự kiện anh Hiền trả chim bồng chanh về tổ cũ.

Từ những chi tiết đó, em có nhận xét gì về sự chuyển biến trong tình cảm và nhận thức của nhân vật Hoài?

Lời giải:

Sự chuyển biến trong tình cảm và nhận thức của nhân vật Hoài: từ chỉ ngắm theo thói quen => ngắm nhìn hàng ngày => khao khát nuôi => tiếc ngẩn tiếc ngơ và giận khi anh Hiền thả chim đi => hiểu ra các loài động vật cũng cần được sống như con người.

Câu 3 (trang 24 sgk Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo tập 2)

Phân tích một số điểm giống và khác nhau (trong suy nghĩ, tình cảm, hành động) của Hiền và Hoài. Qua việc miêu tả hai nhân vật này, nhà văn thể hiện cách nhìn cuộc sống, con người như thế nào?

Lời giải:

=> Nhà văn Đỗ Chu đã thể hiện cách nhìn cuộc sống, con người cái nhìn nhân ái, đôn hậu, đề cao tình yêu thương, vị tha (biết nghĩ cho người khác) và thái độ tôn trọng quyền tự do của mọi người, mọi sinh vật sống.

Câu 4 (trang 24 sgk Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo tập 2)

Lựa chọn và phân tích ý nghĩa của một số chi tiết tiêu biểu trong truyện.

Lời giải:

- Vẻ đẹp của đôi chim giống như một bức tranh đẹp tuyệt mỹ ở giữa vùng sông nước.

- Tác giả đã miêu tả trong bài rằng nó có một vẻ đẹp thật rực rỡ, dường như chẳng có loài chim nào sánh bằng: “Cái mỏ nhọn hoắt và oai vệ, dài như một cái quản bút. Lông ức hung hung vàng, còn thì toàn thân đều đỏ hồng như một đốm lửa.”

Câu 5 (trang 24 sgk Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo tập 2)

Chủ đề của truyện này là gì? Nêu một vài căn cứ giúp em xác định chủ đề.

Lời giải:

- Chủ đề truyện: Tình yêu thương và sự tôn trọng quyền sống tự do đối với loài vật.

- Căn cứ xác định chủ đề truyện:

+ Sự kiện (phát hiện → khao khát bắt chim → thả chim về tổ).

+ Nhân vật cậu bé Hoài gắn với không gian làng quê, được anh Hiền truyền tình yêu, say mê giống chim quý, với lũ bạn cũng mê chim bồng chanh đỏ.

+ Các chi tiết: nhan đề với loạt chi tiết xoay quanh chim bồng chanh đỏ, cách ứng xử của các nhân vật với loài chim này.

+ Điểm nhìn, ngôi kể, cách kể chuyện: Ngôi kể thứ nhất, đặt điểm nhìn vào nhân vật chính - cậu bé Hoài kể lại câu chuyện của hai anh em. Từ đó tạo nên cảm xúc chân thực, trong sáng cho câu chuyện.

Câu 6 (trang 24 sgk Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo tập 2)

Lời nhắn nhủ của chú bé Hoài dành cho vợ chồng bồng chanh đỏ ở cuối truyện gợi cho em suy nghĩ gì về cách ứng xử của con người với loài vật? Viết khoảng năm câu để trả lời câu hỏi này.

Lời giải:

Lời nhắn nhủ chứa đựng tấm lòng cao cả của chú bé Hoài dành cho vợ chồng Bồng chanh đỏ. Hai anh em Hiền và Hoài rất yêu thích các loài chim, đặc biệt là Hiền, cậu có những kiến thức rất sâu rộng về vô số các loài chim, khi gặp bất cứ loài chim gì cậu cũng có thể gọi tên và nói về những đặc điểm liên quan của chúng. Một hôm, hai anh em Hiền và Hoài đã nhìn thấy một đôi Bồng chanh đỏ, là loại chim khá hiếm và đẹp làm tổ ở đầm sen của làng. Hiền và Hoài vui sướng không thôi, mỗi ngày đều phải ra ngắm nghía chúng và lần nào cũng say mê, mong ước được nuôi đôi bồng chanh này. Một hôm trăng sáng, trời đầy sao, sau khi ăn cơm xong Hiền rủ em ra đầm sen, mục đích là để bắt đôi bồng chanh đỏ này về nuôi. Hai anh em Hiền và Hoài phải vất vả mãi, cuối cùng Hiền cũng bắt được một chú bồng chanh đỏ, tuy nhiên cuối cùng trong ánh nhìn tiếc nuối của Hoài, Hiền đã thả chú bồng chanh đỏ đó lại tổ. Vì thương đàn con nhỏ của chúng nên Hiền đã không nỡ giữ những chú chim đó lại mà thả nó về với thiên nhiên. Dù vậy, mãi đến tận khi lớn lên, khi Hiền đã đi nhập ngũ, cả hai anh em vẫn luôn nhớ đến đôi chim bồng chanh đỏ và không ngừng cảm thán, yêu thích nó. Nhưng có lẽ Hiền và Hoài đều đã học được một bài học về tình yêu đó là khi yêu một điều gì đó, phải làm cho nó hạnh phúc chứ không phải chiếm hữu nó cho riêng mình. Chiếm hữu là ích kỷ, chỉ muốn mua vui cho bản thân không phải xuất phát từ trái tim yêu thương. Tình yêu thương là phải làm cho thứ mà ta yêu quý được phát triển.

Giaibaitap.me