* Trước khi đọc

Câu hỏi 1 (trang 102 sgk Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo tập 2): 

Theo em, khi đến những ngôi đền người ta thường có thái độ như thế nào?

Lời giải:

Theo em, khi đến những ngôi đền người ta thường có thái độ kính cẩn, thành kính, trang trọng, cẩn thận, ăn mặc kín đáo, nói năng nhỏ nhẹ nơi linh thiêng.

* Trải nghiệm cùng văn bản

1. Em hiểu thế nào về câu thơ cuối?

Lời giải:

Câu thơ cuối là lời khẳng định cho tầm vóc, tài năng, năng lực của nữ sĩ Hồ Xuân Hương.

* Suy ngẫm và phản hồi

Nội dung chính: Bài thơ thể hiện thái độ "bất kính” của bà là một thách thức đối với ý thức trọng nam khinh nữ, thách thức với các "sự nghiệp anh hùng" của nam nhi, thách thức đối với thần linh. Bài thơ thể hiện mạnh mẽ nhu cầu giải phóng cá tính của con người, khát vọng được bình đẳng bất chấp các ước lệ ràng buộc của xã hội phong kiến

Câu 1 (trang 103 sgk Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo tập 2)

Tìm những từ ngữ, hình ảnh thể hiện thái độ của tác giả khi đến đền Sầm Nghi Đống. Đó là thái độ gì? Dựa vào cước chú, lí giải nguyên nhân của thái độ ấy.

Lời giải:

- Từ ngữ, hình ảnh thể hiện thái độ của tác giả bài thơ khi đến đền Sầm Nghi Đống: ghé mắt trông ngang, kìa, cheo leo

=> Tác giả thể hiện thái độ bất kính, xem thường, giễu cợt với kẻ xâm lược thất bại thảm hại.

- Nguyên nhân của thái độ: Sầm Nghi Đống từng là tướng phương Bắc sang đánh chiếm đóng Thăng Long. Sau này, khi bị vua Quang Trung dồn đánh, Sầm Nghi Đống đành tự vẫn. Tác giả cho rằng viên tướng bại trận không xứng đáng được thờ trong đền.

Câu 2 (trang 103 sgk Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo tập 2)

Tác giả đã nêu ra giả định gì trong hai câu thơ cuối? Giả định đó góp phần bộc lộ điều gì về nhà thơ?

Lời giải:

- Giả định “Ví đây đổi sự làm trai được” trong hai câu thơ cuối

- Bộc lộ: Hồ Xuân Hương tự cho mình có thể làm gấp nhiều lần, so với sự nghiệp của sầm, song đúng hơn, nên biểu hiện một lời dè bỉu.

Câu 3 (trang 103 sgk Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo tập 2)

Thủ pháp trào phúng nào được sử dụng trong văn bản? Tác dụng của việc sử dụng thủ pháp này?

Lời giải:

- Thủ pháp trào phúng được thể hiện: nói giễu.

- Tác dụng: bộc lộ thái độ xem thường, giễu cợt, mỉa mai của tác giả đối với Sầm Nghi Đống và thể hiện cá tính, bản lĩnh và khát vọng thay đổi thân phận của Hồ Xuân Hương.

Câu 4 (trang 103 sgk Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo tập 2)

Chủ đề của bài thơ là gì? Hãy phân tích một số căn cứ giúp em xác định được chủ đề.

Lời giải:

- Chủ đề: khát vọng được bình đẳng, khát vọng lập nên sự nghiệp anh hùng vẻ vang của một người phụ nữ.

- Căn cứ: thái độ “bứt kinh”, thách thức với các “sự nghiệp anh hùng” của nam nhi, với thần linh, thể hiện mạnh mẽ nhu cầu giải phóng cá tính của con người.

Câu 5 (trang 103 sgk Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo tập 2)

Thông qua bài thơ này, tác giả muốn gửi đến người đọc thông điệp gì?

Lời giải:

- Thông điệp: Cần trân trọng, ca ngợi tài năng của người phụ nữ, nam – nữ cần được bình đẳng để phụ nữ có cơ hội thể hiện khả năng của mình.

Giaibaitap.me