CHUẨN BỊ ĐỌC
Câu 1 trang 8 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 2 - Chân trời sáng tạo
Câu hỏi:
Dựa vào nhan đề, em đoán xem văn bản này viết về điều gì?
Phương pháp:
Phân tích các từ ngữ trong nhan đề để trả lời câu hỏi.
Lời giải:
Dựa vào nhan đề, em đoán văn bản này viết về những cơn gió lạnh giá của mùa đông bắt đầu tràn về và đem lại bài học nào đó cho chúng ta.
Câu 2 trang 8 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 2 - Chân trời sáng tạo
Câu hỏi:
Em đã bao giờ làm một việc tốt nhưng bị người khác hiểu lầm và chê trách hay chưa?
Phương pháp:
Nhớ lại xem em đã từng làm việc nào tốt nhưng lại bị hiểu lầm và trình bày cùng các bạn.
Lời giải:
Em đã từng làm một việc tốt nhưng bị hiểu lầm và chê trách. Đó là em đã nhặt được đồ rơi, chuẩn bị đem nộp nhờ thầy phụ trách tìm người mất đồ để trả lại nhưng lại bị hiểu lầm thành ăn cắp đồ của người đó.
TRẢI NGHIỆM CÙNG VĂN BẢN
Liên hệ: Câu 1 trang 8 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 2 - Chân trời sáng tạo
Câu hỏi:
Hình ảnh Cúc, Xuân, Tý, Túc gợi cho em suy nghĩ gì về cuộc sống của những đứa trẻ nghèo?
Phương pháp:
Nêu suy nghĩ của riêng em về cuộc sống của những em bé nghèo đói, thiếu thốn.
Lời giải:
- Hình ảnh của Cúc, Xuân, Tý ,Túc gợi cho em hình ảnh về cuộc sống của những đứa trẻ nghèo khổ cơ cực, đến nỗi một cái áo lành lặn để mặc cũng không có.
- Vì khi những cơn gió lạnh đầu mùa đến, chúng vẫn mặc bộ quần áo ngày thường được may vá nhiều chỗ, rét đến nỗi “môi chúng nó tím lại”, “da thịt thâm” đi, răng thì “đập vào nhau”.
- Hình ảnh ấy khiến em cảm thấy buồn và thương xót vô cùng cho cuộc sống của những đứa trẻ nghèo khổ, bần hàn.
Suy luận: Câu 2 trang 9 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 2 - Chân trời sáng tạo
Câu hỏi:
Việc Sơn và chị quyết định cho Hiên cái áo thể hiện tính cách gì của hai chị em?
Phương pháp:
Em suy nghĩ xem hai chị em đã bộc lộ phẩm chất gì khi trai tặng áo cho bạn khó khăn hơn mình.
Lời giải:
- Việc Sơn và chị quyết định cho Hiên cái áo thể hiện chị em Sơn có lòng tốt, bao dung, đùm bọc những đứa trẻ nghèo.
Hay còn nói cách khác là chị em Sơn có lòng trắc ẩn với cuộc sống nghèo khổ.
Dự đoán - Câu 3 trang 10 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 2 - Chân trời sáng tạo
Câu hỏi:
Theo em, trong đoạn tiếp theo, chị em Sơn sẽ gặp chuyện gì?
Phương pháp:
Em dự đoán xem việc tặng áo sẽ khiến chị em Sơn gặp phải điều gì.
Lời giải:
- Theo em, đoạn tiếp theo hai chị em Sơn được mẹ khen, vì có lòng tốt giúp đỡ người nghèo khổ hoặc bị mẹ trách mắng, vì tự ý lấy áo mẹ mua đem cho người khác.
SUY NGẪM VÀ PHẢN HỒI
Câu 1 trang 11 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 2 - Chân trời sáng tạo
Câu hỏi:
Chỉ ra một số từ ngữ thể hiện những ý nghĩ, cảm xúc của nhân vật Sơn trong đoạn văn dưới đây:
Sơn bây giờ mới chợt nhớ ra là mẹ cái Hiên rất nghèo, chỉ có nghề đi mò cua bắt ốc thì lấy đâu ra tiền mà sắm áo cho con nữa. Sơn thấy động lòng thương, cũng như ban sáng Sơn đã nhớ thương đến em Duyên ngày trước vẫn chơi cùng với Hiên, đùa nghịch ở vườn nhà. Một ý nghĩ tốt bỗng thoáng qua trong trí, (...).
Phương pháp:
Đọc kĩ đoạn văn, liệt kê ra các từ ngữ thể hiện cảm xúc của nhân vật.
Lời giải:
- Một số từ ngữ thể hiện những ý nghĩ, cảm xúc của nhân vật Sơn trong đoạn văn:
+ chợt nhớ, động lòng thương, nhớ thương, ý nghĩ tốt
Câu 2 trang 11 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 2 - Chân trời sáng tạo
Câu hỏi:
Các sự việc chính trong Gió lạnh đầu mùa có thể tóm tắt thành chuỗi như sau:
a) Những cơn gió lạnh đầu mùa thổi đến phố chợ.
b) Chị em Lan, Sơn xúng xính trong những chiếc áo ấm đắt tiền; những đứa trẻ nghèo hàng xóm vẫn mặc những chiếc áo mong manh thường ngày; riêng Hiên vẫn mặc chiếc áo rách tơi tả, đang co ro vì lạnh.
c) Ái ngại về hoàn cảnh của Hiên, Sơn và Lan quyết định về nhà lấy áo bông của Duyên (đứa em xấu số), giấu mẹ, mang sang cho Hiên.
d) Chuyện đến tai người nhà, Sơn và Lan sợ bị mẹ mắng. Đi đòi lại áo không được, không dám về nhà.
đ) Mẹ Hiên mang áo bông sang nhà trả lại, may mắn được mẹ Sơn và Lan cho vay tiền mua áo ấm cho Hiên.
Em hãy cho biết:
- Các sự việc trên liên quan với nhau như thế nào?
- Nếu không có sự việc (c) thì có xảy ra sự việc (d) hay không?
Phương pháp:
Đọc kĩ các sự việc đã cho, tìm mối liên hệ giữa chúng.
Lời giải:
- Các sự việc trên liên quan chặt chẽ với nhau, sự việc này dẫn đến sự việc kia, tạo thành chuỗi liền mạch cho văn bản.
- Nếu không có sự kiện (c) thì sẽ không có sự kiện (d) vì có hành động cho áo Hiên của hai chị em thì mẹ Hiên mới mang áo đến trả lại.
Câu 3 trang 12 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 2 - Chân trời sáng tạo
Câu hỏi:
Hành động cho áo góp phần thể hiện tính cách gì của Sơn và Lan? Hành động ấy có ý nghĩa gì với Hiên?
Phương pháp:
Suy nghĩ xem, một người tặng quà cho những người khó khăn hơn mình sẽ là người như thế nào và hành động ấy sẽ giúp người khó khăn nhận được điều gì về mặt tình cảm và vật chất.
Lời giải:
- Hành động cho áo góp phần thể hiện tính cách tốt bụng, biết yêu thương đùm bọc những người có hoàn cảnh khó khăn của chị em Sơn.
- Hàng động đó của hai đứa trẻ có ý nghĩa vô cùng to lớn với Hiên vì Hiên không những được ủ ấm mà về tinh thần, Hiên còn nhận được sự quan tâm, chia sẻ của người khác trong cơn gió lạnh đầu mùa.
Câu 4 trang 12 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 2 - Chân trời sáng tạo
Câu hỏi:
Vì sao người mẹ không trách mắng Sơn và Lan? Hành động của hai đứa trẻ đã tác động thế nào đến cách ứng xử của hai người mẹ ở cuối truyện?
Phương pháp:
Xét xem hành động của hai chị em là hành động đáng khen hay đáng trách. Từ đó đã giúp người lớn có cách cư xử đẹp như thế nào.
Lời giải:
Người mẹ không trách mắng Sơn và Lan vì hành động của hai đứa đã bộc lộ được tính cách tốt bụng, quan tâm và sẻ chia. Mặt khác cũng thể hiện được sự giáo dục tốt từ người mẹ.
Hành động đẹp của hai đứa trẻ đã tác động không nhỏ tới cách ứng xử của hai người mẹ ở cuối chuyện bởi lẽ chúng không có gì đáng chê trách về hành động ấy, hai người mẹ lấy làm tự hào hơn vì chúng biết quan tâm đến người khác.
Câu 5 trang 12 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 2 - Chân trời sáng tạo
Câu hỏi:
Theo em, việc Lan và Sơn giấu mẹ lấy chiếc áo bông của em Duyên đem cho Hiên là đáng khen hay đáng trách? Vì sao?
Phương pháp:
Đây là câu hỏi mở, em suy nghĩ và trả lời theo quan điểm của bản thân và giải thích lí do vì sao em cho là như vậy.
Lời giải:
Đây là câu hỏi mở, các em trả lời theo quan điểm của bản thân. Tham khảo 2 câu trả lời dưới đây :
1. Theo em, việc Lan và Sơn giấu mẹ lấy chiếc áo bông của em Duyên đem cho Hiên là hành động đáng khen. Đáng khen ở chỗ hai đứa trẻ tốt bụng, sẻ chia và quan tâm những người có hoàn cảnh khó khăn. Chiếc áo của em Duyên nhưng em Duyên đã không còn và không dùng đến nữa, mình nên tặng lại cho người có hoàn cảnh khó khăn.
2. Theo em, việc Lan và Sơn giấu mẹ lấy chiếc áo bông của em Duyên đem cho Hiên vừa đáng khen vừa đáng trách.
+ Đáng khen ở chỗ hai đứa trẻ tốt bụng, sẻ chia và quan tâm những người có hoàn cảnh khó khăn.
+ Đáng trách ở chỗ đó là chiếc áo chưa được sự cho phép của mẹ mà hai chị em đã đem đi cho người khác.
Câu 6 trang 12 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 2 - Chân trời sáng tạo
Câu hỏi:
Văn bản này viết về đề tài gì?
Phương pháp:
Từ nội dung văn bản, nêu ra đề tài của bài.
Lời giải:
- Văn bản này viết về đề tài cuộc sống của những đứa trẻ nơi phố chợ nghèo trong con gió lạnh đầu mùa.
Câu 7 trang 12 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 2 - Chân trời sáng tạo
Câu hỏi:
Nêu chủ đề của câu chuyện.
Phương pháp:
Từ đề tài của văn bản, đi tìm chủ đề cụ thể của truyện (chủ đề là vấn đề cụ thể, nhỏ hơn đề tài).
Lời giải:
Chủ đề của truyện xoay quanh sự sẻ chia của những đứa trẻ và sự khác biệt giữa những đứa trẻ lớn lên trong gia đình giàu có và những đứa trẻ nghèo khổ tận cùng của xã hội.
Giaibaitap.me
