Câu 1 (trang 89, SGK Ngữ văn 10, tập 2) 

Quan sát hình ảnh (trang 86) trong văn bản Phục hồi tầng ozone: Thành công hiếm hoi của nỗ lực toàn cầu và cho biết:

a. Những thông tin gì được cung cấp trong hình ảnh?

b. Các thông tin đó được trình bày như thế nào?

c. Tác dụng của hình ảnh này là gì?

Lời giải: 

a) Những thông tin được cung cấp trong hình ảnh: mô phỏng lỗ thủng tầng ozone ở Nam Cực qua từng năm, từ 1979 đến 2019. Qua thang đo biểu thị “độ dày” của lớp ozone trong khí quyển và hình ảnh mô phỏng, có thể nhận ra mức độ thủng, quá trình “thủng” và quá trình phục hồi tầng ozone.

b) Các thông tin đó được trình bày dướ dạng ngôn ngữ (qua con số ghi năm và ghi chí thang đo) và phi ngôn ngữ (qua hình ảnh, màu sắc, hình khối).

c) Hình ảnh này mô phỏng phỏng lỗ thủng tầng ozone ở Nam Cực từ 1979 đến 2019, tái hiện mức độ thủng, quá trình “thủng” và quá trình phục hồi tầng ozone trong giai đoạn trên.

Câu 2 (trang 89, SGK Ngữ văn 10, tập 2) 

Quan sát sơ đồ và cho biết:

a. Ngoài các phương tiện ngôn ngữ, sơ đồ trên còn sử dụng những phương tiện nào khác?

b. Những phương tiện đó được trình bày như thế nào và biểu đạt thông tin gì?

c. Những phương tiện phi ngôn ngữ và những phương tiện ngôn ngữ trong sơ đồ có mối quan hệ với nhau như thế nào?

d. Những phương tiện phi ngôn ngữ được sử dụng trong sơ đồ có tác dụng gì.

Lời giải: 

a) Ngoài các phương tiện ngôn ngữ, sơ đồ trên còn sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ qua:

- Hình vẽ (mô phỏng cây, hoa, đường đi, dấu mũi tên chỉ hướng đi, đường đứt đoạn mô phỏng lối đi bộ, đường liền đoạn mô phỏng lối đi xe)

- Màu sắc: màu xanh lá mô phỏng rừng, cây màu xanh dương ghi chú các địa điểm nghỉ ngơi, màu vàng mô phỏng hoa.

- Số liệu

b) Các phương tiện được trình bày phối kết hợp với nhau, mô phỏng hiện thực.

Ví dụ: 

- Biểu đạt thông tin chung: dùng màu xanh lá mô phỏng màu của rừng, thêm chú thích bằng ngôn ngữ và số liệu “rừng thông cốt 400m”, dùng màu vàng để mô phỏng màu hoa và thêm chú thích bằng ngôn ngữ “rừng hoa dã quỳ.

- Biểu đạt thông tin riêng: chỉ dùng phương tiện ngôn ngữ để biểu đạt “suối Ngọc Hoa”, “cổng bán vé”

c) Hai phương tiện ngôn ngữ và phi ngôn ngữ phối kết hợp với nhau trong sơ đồ, có lúc biểu đạt thông tin riêng, có lúc cùng biểu đạt các thông tin chung, để đưa ra các hướng dẫn cụ thể, giới thiệu chi tiết về các địa điểm. 

d) Các phương tiện phi ngôn ngữ góp phần làm tăng tính hấp dẫn cho sơ đồ, giúp cụ thể hóa, đơn giản hóa một số thông tin mà nếu dùng ngôn ngữ để diễn đạt sẽ rất dài. Các phương tiện được phân loại đi kèm chú thích góp phần làm sáng rõ và hoàn thiện các thông tin cần thiết trong sơ đồ.

Giaibaitap.me